Việc đẩy mạnh phát triển thương mại quốc tế đang là xu hướng của các nước trên thế giới, do vậy việc ký kết các hợp đồng thương mại quốc tế ngày càng phổ biến và được sử dụng rộng rãi. Tuy nhiên, trong thương mại quốc tế, các chủ thể là các bên đến từ nhiều quốc gia khác nhau cùng ký kết một hợp đồng, điều này khiến cho sự khác biệt trong cách áp dụng pháp luật điều chỉnh cũng như khác biệt trong cách giải quyết khi có tranh chấp xảy ra. Vậy trong những trường hợp đó, doanh nghiệp cần lưu ý gì khi bước ra thị trường thế giới?
Trong phần trao đổi trong chương trình Kinh doanh và Pháp luật của Đài tiếng nói nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh (VOH), Luật sư, Hoà giải viên Nguyễn Hưng Quang – Chủ tịch Trung tâm Hoà giải Thương mại Quốc tế Việt Nam đã cho thính giả một cái nhìn tổng quan nhất về tập quán thương mại quốc tế.
Luật sư Quang chia sẻ, hiện tại có ba nguồn luật chính điều chỉnh hợp đồng thương mại quốc tế, bao gồm:
- Điều ước quốc tế: Công ước, hiệp định tương trợ tư pháp,…
- Pháp luật quốc gia
- Tập quán thương mại quốc tế: UCP 600, Incoterms, thanh toán quốc tế,…
Các thương nhân khi xây dựng hợp đồng cần lựa chọn từ ý chí của mình luật áp dụng để dễ dàng thực hiện, trong một số trường hợp cần tránh xung đột pháp luật để có thể giải quyết dễ dàng khi có tranh chấp.
Ngoài ra, thực tiễn hiện nay thường xuyên xảy ra xung đột pháp luật trong hợp đồng thương mại quốc tế bởi các thương nhân đến từ các quốc gia khác nhau, có hệ thống pháp luật, văn hoá, tập quán về kinh doanh thương mại khác nhau. Vì vậy, các cơ chế pháp luật về giải quyết tranh chấp để hài hoà các mục tiêu, mong muốn của thương nhân là điều cần thiết.
Đối với các thương nhân Việt Nam, khi thiết lập hợp đồng thương mại quốc tế, cần lưu ý đến các quy định trong Bộ Luật dân sự 2025, Luật Thương mại 2005; cần tính toán các yếu tố về tính an toàn của hợp đồng, tính toàn diện, có liên quan đến bên thứ ba hay không? Cụ thể, trong hợp đồng, cần xác định ý chí và mong muốn của các bên; cần phải soạn thảo hợp đồng làm sao để dễ hiểu trong quá trình thực hiện; cần tính đến việc chia sẻ rủi ro giữa các bên để giảm khả năng tranh chấp khi một bên cảm thấy ít lợi ích hơn so với bên còn lại.
Việc lựa chọn các phương thức giải quyết tranh chấp ngoài toà án như trọng tài, hoà giải cũng vô cùng quan trọng khi có tranh chấp xảy ra. Trong các phương thức giải quyết tranh chấp thì hoà giải giải quyết cho câu hỏi đảm bảo tính hài hoà và đang dần được đưa vào trong các hợp đồng thương mại quốc tế.
Nghe phần trao đổi của LS.HGV. Nguyễn Hưng Quang tại đây.
Ban Thư ký